Obecny czas, który spędzamy w domu służy nadrabianiu zaległości lekturowych. Książka obok różnych funkcji jakie spełnia (edukacyjna, poznawcza, relaksacyjna) w chwili przymusowej karantanny domowej doskonale sprawdzi się też jako lekarstwo na niepokój związany z rozszerzającą się pandemią koronawirusa. Lekarstwo, które zaaplikujemy sobie za pomocą czytanych słów ma bardzo dużą moc !  Zatopienie w lekturze przenosi nas w inny świat, w jakąś historię, dzięki której odganiamy kłębiące się w głowie myśli i delektujemy się słowami. Nasza noblistka Wisława Szymborska uważała, że ,,Czytanie książek to najpiękniejsza zabawa, jaką sobie ludzkość wymyśliła” i dlatego warto doznać tej zabawy, poznać jej smak, zatopić się w niej, pobawić się czytaniem, czytając sobie i swoim dzieciom. Doceńmy czas, jaki jest nam dany, w tych szczególnych okolicznościach i wykorzystajmy go z korzyścią dla siebie i swojej rodziny.

Zacznijmy od czytania dzieciom. Wspólne czytanie jest dobrym punktem wyjścia do pogłębienia relacji rodzic-dziecko. Liczne badania psychologiczno - pedagogiczne dowodzą błogosławione skutki takiej aktywności. Neuropsycholog David Lewis przeprowadził badania, w których wykazał, że czytanie obniża stres, lęk i niepokój. Lewis przekonuje, że już „zaledwie 6 minut czytania wystarczy, by obniżyć poziom stresu o 60%". Następuje wtedy spowolnienie rytmu bicia serca, zmniejszenia napięcia mięśniowego.  Regularne czytanie obniża także poziom ryzyka demencji u osób starszych. Psychologowie z kolei dowodzą, że czytanie fikcji literackiej pomaga zrozumieć innych ludzi, różnych od nas, budując naszą empatię i kompetencje społeczne. Dzieci, którym czyta się od małego, lepiej radzą sobie w relacjach z ludźmi, lepiej się rozwijają. Pierwszym lekarzem na świecie, który zwrócił uwagę na ogromne znaczenie wpływu czytania na rozwój dziecka jest prof. Barry Zuckerman.  W 1989 r. w Boston Medical Center nakazał pediatrom tam pracującym namawiać rodziców do regularnego głośnego czytania dzieciom już w okresie niemowlęctwa. W artykule podsumowującym swoje badania prof. Zuckerman udowadniał, iż mózg człowieka najszybciej rozwija się do 3 roku życia, im lepiej jest stymulowany. Mózg dziecka najbardziej podatny jest na stymulację, jeśli słyszy głos rodziców siedzących obok albo trzymających je w ramionach, wtedy też dziecko czuje się najbardziej bezpieczne. Czytający i rozmawiający ze swoją pociechą rodzic wywiera fundamentalny wpływ na rozwój mózgu swojego dziecka. Mózg najlepiej rozwija się w interakcji. Neurony „lubią”, gdy następuje wymiana pytań i odpowiedzi, gdy pojawiają się komentarze. Czytanie dialogowe (czytanie zapraszające do interakcji), buduje bardzo głębokie powiązanie pozytywnych skojarzeń ciepła, bezpieczeństwa, radości z relacją z drugim człowiekiem, co stanowi niezbędny fundament późniejszych umiejętności interpersonalnych. Wspólne czytanie z dzieckiem stwarza taką okazję.  Ładna, kolorowa książka, bogato ilustrowana przyciąga oko dziecka, zachęca do sięgnięcia po nią i przeczytania.

Badania wykazały również, że czytanie dzieciom przez rodziców niweluje agresję oraz ryzyko depresji w późniejszych latach życia dziecka, ponieważ buduje fundamenty stabilności emocjonalnej i kompetencje społeczne. Psycholingwiści zaś udowadniają, że w czytaniu z malutkim dzieckiem ważniejsza jest obecność, dzielenie się książką, wspólne skupienie uwagi i rozmowa niż treść tekstu jako taka. Czytanie jest bardzo mocnym sygnałem odbieranym przez dziecko. Pokazuje, że jest ważne, bo rodzic poświęca mu czas. Wówczas buduje się poczucie własnej wartości, emocjonalna stabilność malucha – to fundament do późniejszych relacji z innymi. 

Książka dostarcza wiedzy o świecie, systematyzuje i uczy myślenia. Prowadzi do pojawiania się twórczego stosunku do otoczenia. Rozwija, wychowuje i uczy.  Co czytać?

Ważne, by szukać w zgodzie z upodobaniami. Czytanie ma sprawiać przyjemność, nie może być traktowane jako kara, przymus.  Warto odświeżyć swoje lektury z dzieciństwa i polecić je swoim dzieciom. Rozmowy o ,,swoich” ulubionych książkach z dzieciństwa są najlepszą rekomendacją dla dzieci,zwłaszcza dla tych, które nie zbyt chętnie czytają. Sami czytajmy, zwłaszcza teraz.  Bądźmy przykładem. Dzieci uczą się przez obserwację. Rodzice, którzy czytają wprowadzają wzorce kulturowe, a nimi nasiąkają dzieci. Książka w  takim domu staje się nie zbytnim gadżetem, ale przedmiotem, które ma swoje miejsce i służy domownikom. Żyjemy w czasach, w których książka jest produktem łatwo dostępnym poprzez biblioteki księgarnie, e-wypożyczenia. Dzięki różnym akcjom promującym czytelnictwo opieramy się o książki w sklepach spożywczych w ,,Biedronce" , w ,,Lidlu" , mijamy w kioskach bookrosingowych, w czytelniach na dworcu, w pociągu i w szpitalu.  Książka ulega trendom modowym, zmienia swój kształt, formę i charakter. Dostosowuje się do oczekiwań potencjalnych czytelników. Książka tradycyjna w symbiozie z elektroniczną pieści gusty czytelników. Jeszcze bardziej łatwa dostępność tych drugich pozwala na zaprzyjaźnienie się z czytaniem. Bogactwo rynku wydawniczego oferuje nam całe spektrum tematyczne książek, jest w czym wybierać.  Pomocne w wyszukiwaniu lektur, które nas zaciekawią i wciągną w swoją fabułę są propozycje czytelników, rankingi nowości wydawniczych, rankingi książek najbardziej poczytnych, wybitnych itd. itp. umieszczane na portalach bibliotekarskich, wydawniczych, bibliofili. Promowaniu książek, które warto przeczytać służą także blogi literackie, video blogi, podcasty, artykuły, audycje literackie. Jest tego całe mnóstwo w sieci:

Czytam Recenzuję – blog Rafała Hetmana dotyczący literatury faktu, pięknej, kultury non-fiction. Trafne spostrzeżenia i znakomite wskazówki po jakie książki warto sięgnąć.

Krytycznym okiem – blog krytycznoliteracki Jarosława Czechowicza. Ponad 1500 recenzji.

Czytam bo lubię – blog Agnieszki Kalus o książkach i czytaniu, prowadzony od 2008 roku.

Zacofany w lekturze – blog Piotra Chojnackiego zawiera recenzje książek nowych, starych, znanych i zupełnie zapomnianych, pełna swoboda wyboru. 

Okruch.pl – blog o książkach i kulturze zawiera recenzje utworów literackich, anegdoty o poetach i pisarzach, omówienia niebanalnych książek, relacje ze spotkań i rozmów z autorami.

Książki dobre jak czekolada – informacje o nowościach literackich, tytuły godne polecenia i ciekawe wywiady z autorami książek, a przede wszystkim recenzje książek. Motto autorki bloga brzmi: “życie jest za krótkie, by czytać kiepskie książki i jeść gorzką czekoladę”.

Książki na ostro – blog Pauliny Małochleb – krytyczki i badaczki literatury, sekretarza Nagrody im. Wisławy Szymborskiej. Obszerne, wnikliwe teksty stanowią najlepszą wskazówkę, po które książki sięgnąć warto.

Parapet literacki – inspiracje dotyczące głównie literatury skandynawskiej, bałkańskiej i arabskiej. Pasjonaci niszowych autorów i książek mniej obecnych w mediach z pewnością znajdą tu tytuły, po które warto sięgnąć.

W obecnej sytuacji, kiedy przez pandemię koronawirusa jesteśmy zmuszeni do izolacji w swoich pieleszach domowych zachęcam do odkrycia ciekawych książek  i zatopieniu się w czytaniu. Zachęcajmy do czytania dzieci i czytajmy najmłodszym pociechom. Pamiętajmy o korzyściach, jakie daje obcowanie z książką.  A jak dowodzą badania umiejętności nabyte dzięki czytaniu mają większy wpływ na sukces szkolny niż sytuacja życiowa, czy  nawet wykształcenie rodziców. Czytajmy więc, bo otwartego umysłu nikt nam i naszym dzieciom nie zabierze! Poniżej podaję spis bibliotek cyfrowych, portali,wydawnictw, które bez opłaty użyczają ebooki i audiobooki online.

https://padlet.com/jjurasz1/ta0na3b7ojao

 

Zrobione przy pomocy aplikacji Padlet

 

 

Justyna Jurasz

 

 

 

 

Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej.-